Wat is OPS?

OPS is een ziekte die door langdurige blootstelling aan organische oplosmiddelen wordt veroorzaakt. Ook wel schildersziekte genoemd. Echter ook andere werknemers staan bloot aan oplosmiddelen, zoals autospuiters, drukkers, schoonmakers en woningstoffeerders. Oplosmiddelen zitten onder meer in verf, lijm, inkt en schoonmaakmiddelen. Bij langdurig gebruik tasten ze het zenuwstelsel aan, waardoor er hersenschade optreedt. Een andere term voor hetzelfde ziektebeeld is chronic solvent-induced encephalopathy (CSE)  (Van Valen, 2015). Vaak wordt de bredere term chronische toxische encefalopathie (CTE) gebruikt om ook hersenschade door andere neurotoxische stoffen, zoals lood, kwik, organofosfaten, waterstofsulfide of koolmonoxide, te includeren. (Van Valen, 2015) De compensatieregeling van het OPS-loket is echter alleen geldig voor mensen die door organische oplosmiddelen ziek zijn geworden.

Gezondheidsklachten
Patiënten met CSE hebben meestal een combinatie van cognitieve en lichamelijke klachten en stemmingsklachten ( Van Valen, 2015). De meest voorkomende klachten zijn:

• concentratieproblemen, vergeetachtigheid
• geestelijke en/of lichamelijke ouderdomsverschijnselen op jonge leeftijd
• ernstige vermoeidheid, zware hoofdpijnen, depressies
• een karakterverandering met prikkelbaar en agressief gedrag
• duizelingen, slaapstoornissen
• pijnen in maag, borst en ledematen, gewrichtsklachten (stichtingops.nl)

Hoe vaak komt het voor?
Op basis van de patiëntenpopulatie die door de Solvent-teams zijn gezien, is bij meer dan 500 patiënten de diagnose schildersziekte gesteld. Het aantal CTE-diagnosen is in  de periode 1997-2014 geleidelijk gedaald tot minder dan 10 per jaar.  Deze trend doet zich eveneens voor in de ons omringende Europese landen waar CTE als een officiële beroepsziekte wordt erkend. In Europa is CTE ook een zeldzame aandoening geworden, met een landelijke incidentie van enkele tientallen per jaar (Van Valen, 2015).

Literatuurlijst
Stichtingops.nl: november 2019
Van Valen e.a. (2015). Hersenschade door blootstelling aan oplosmiddelen. Stand van zaken diagnostiek en beloop van Chronische Toxische Encefalopathie. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 2015; 159; A9431

Wat is CSE?

De term CSE staat voor chronic solvent-induced encephalopathy (CSE). Deze ziekte staat in Nederland ook wel bekend als chronische toxische encefalopathie (CTE) veroorzaakt door oplosmiddelen, het Organo Psycho Syndroom (OPS) of de schildersziekte. Het is een ernstige aandoening van het centrale zenuwstelsel als gevolg van de langdurige blootstelling aan oplosmiddelen.